(GEEN) VERDELING VAN EEN SCHENKING BIJ ECHTSCHEIDING
Voor het antwoord op de vraag of een door u of uw ex-partner ontvangen schenking dient te worden verdeeld bij de echtscheiding, is bepalend of (1) u voor of na 1 januari 2018 bent gehuwd, (2) u bent gehuwd onder huwelijkse voorwaarden en (3) of de schenking heeft plaatsgevonden onder een in- of uitsluitingsclausule.
Huwelijk voor 1 januari 2018
Indien u bent gehuwd voor 1 januari 2018 en geen huwelijkse voorwaarden zijn opgemaakt, dan is sprake van een gemeenschap van goederen. In dat geval behoort de door u of door uw ex-partner ontvangen schenking tot de gemeenschap van goederen. De schenking dient dan bij helfte over u en uw ex-parnter te worden verdeeld [1]. Dit is slechts anders indien de schenking heeft plaatsgevonden onder een ‘uitsluitingsclausule’. Een uitsluitingsclausule regelt dat de schenking niet in de huwelijksgemeenschap valt en deze uitsluitend is bestemd voor de ontvanger van de schenking, derhalve voor u of uw ex-partner [2]. Alsdan behoort de schenking niet tot de gemeenschap van goederen en komt deze aan u of uw ex-partner toe [3].
Huwelijk na 1 januari 2018
In het geval u bent gehuwd na 1 januari 2018 en geen huwelijkse voorwaarden zijn opgemaakt, dan is sprake van een beperkte gemeenschap van goederen [3]. Een voor of tijdens het huwelijk ontvangen schenking valt dan niet in de huwelijksgemeenschap, tenzij de schenking heeft plaatsgevonden onder een ‘insluitingsclausule’ [4]. Met een inssluitingsclausule bepaalt de schenker dat de schenking tot de huwelijksgemeenschap behoort, zodat de schenking bij een scheiding over partijen dient te worden verdeeld.
Huwelijkse voorwaarden voor of na 1 januari 2018
In huwelijkse voorwaarden staat doorgaans opgenomen of een (te ontvangen) schenking tot de huwelijksgemeenschap behoort. Gelet hierop dient aan de hand van de huwelijkse voorwaarden te worden bepaald, in hoeverre u en uw ex-partner recht hebben op (een deel van) de schenking.
Schenking valt niet in de huwelijksgemeenschap
Indien de schenking niet tot de (beperkte) gemeenschap van goederen behoort, dan komt de schenking toe aan de ontvanger van de schenking (derhalve aan u of uw ex-partner). Het kan zijn dat de schenking inmiddels is uitgegeven. Voor zover de schenking is besteed aan privéschulden van de ontvanger van de schenking – bijvoorbeeld voor een eigen vakantie – bestaat geen vergoedingsrecht op de huwelijksgemeenschap. In het geval de schenking is aangewend voor gemeenschapsschulden – bijvoorbeeld voor een vakantie met uw gezin – en u niet (stilzwijgend) met uw ex-partner heeft afgesproken dat ter zake deze uitgaven geen aanspraak op vergoeding bestaat, heeft de ontvanger van de schenking wel een vergoedingsrecht op de huwelijksgemeenschap [5].
Voor meer informatie of vragen kunt u contact opnemen met ons kantoor.
[1] Art. 1:94 oud BW.
[2] Art. 1:94 lid 4 BW; Van Duijvendijk-Brand, T&C BW, commentaar op art. 1:94 BW, digitaal: actueel t/m 1 augustus 2020.
[3] Een uitsluitingsclausule is dwingend. De wil van de schenker gaat voor op de contractsvrijheid van de echtgenoten (Kamerstukken II 2014/15, 33987, 6, p. 16).
[3] Art. 1:94 BW.
[4] In huwelijkse voorwaarden kan van een insluitingsclausule worden afgeweken. Een inscluitingsclausule is – in tegenstelling tot een uitsluitingsclausule – niet bindend voor de ontvanger van de schenking. Indien u bent gehuwd na 1 januari 2020, u of uw ex- partner een schenking heeft ontvangen onder een insluitingsclausule en van deze clausule is afgeweken, valt de schenking derhalve niet in de huwelijksgemeenschap. Zie in dit kader bijvoorbeeld Kamerstukken II 2014/15, 33987, 6, p. 16.
[5] HR 5 april 2019, ECLI:NL:HR:2019:504.