Wetsvoorstel dubbele achternaam in internetconsultatie
Het wetsvoorstel dat het mogelijk maakt dat kinderen de achternaam van beide ouders dragen is op 8 februari 2021 in internetconsultatie gegaan. Via internetconsultatie kunnen burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties kennis nemen van nieuwe wetsvoorstellen en hun ideeën hierover kenbaar maken.
Het naamrecht van 1811 – 1998
De achternaam van de juridische vader
Sinds de invoering van de Burgerlijke Stand in Nederland in 1811 kregen kinderen die zowel een juridische vader als moeder hadden automatisch de naam van de vader.
Het naamrecht sinds 1998 – heden
De achternaam van de juridische moeder
Vanwege ontwikkelingen in de samenleving is het sinds 1998 op grond van artikel 1:5 lid 4 van het Burgerlijk Wetboek ook mogelijk voor de juridische ouders om te kiezen voor de achternaam van de moeder. [1] De ouders moeten daar dan wel bewust voor kiezen.
Daarnaast geldt dat wanneer het kind alleen in juridische verhouding met de moeder staat, het kind automatisch de achternaam van de moeder krijgt, tenzij de ouders een keuze maken voor de achternaam van de niet-juridische vader.
De achternaam van de juridische vader
Als de juridische ouders geen keuze maken, krijgt het kind op grond van artikel 1:5 lid 5 onder a Burgerlijk Wetboek automatisch de achternaam van de juridische vader.
Naamseenheid
Op dit moment kan een kind maar één achternaam hebben. Voor de ouders is het belangrijk om bij de geboorte van het eerste kind goed na te denken voor welke achternaam zij kiezen. De ouders kunnen vanwege artikel 1:5 lid 8 BW namelijk alleen de achtenraam van hun eerste kind kiezen. Voor volgende kinderen geldt de zogeheten “eenheid van naam” binnen het gezin. Dit houdt in dat alle kinderen die in dezelfde relatie worden geboren dezelfde achternaam krijgen als het eerstgeboren kind.
Het naamrecht onder het nieuwe wetsvoorstel
Uit een publiekspeiling van het ministerie van Justitie en Veiligheid van 2020 blijkt dat 32% van de mensen de mogelijkheid wil hebben om hun kinderen de namen van beide ouders mee te geven. [2]
Een dubbele achternaam sluit beter aan bij mensen die vanwege meerdere nationaliteit een andere achternaam hebben in een ander land. In sommige gevallen is het op dit moment zelfs nodig om via een procedure tot naamswijziging eenheid in de achternamen te brengen. Met een dubbele achternaam kan verder ook de verbondenheid met beide ouders tot uitdrukking worden gebracht.
Het wetsvoorstel van Minister Dekker dat vorige week in internetconsultatie is gegaan maakt een dubbele achternaam mogelijk. Aan de huidige mogelijkheden om naamskeuze te doen wordt een mogelijkheid toegevoegd, namelijk de keuze voor een dubbele geslachtsnaam. De dubbel geslachtsnaam kan uit ten hoogste twee namen bestaan.
De keuze voor de volgorde van de namen is aan de ouders. De namen worden achter elkaar vermeld zonder koppelteken. Hiermee is een duidelijk verschil gecreëerd met de situatie waarin een vrouw de achternaam van haar partner en haar eigen achternaam draagt. In het wetsvoorstel wordt als voorbeeld gegeven dat ouders zelf kunnen bepalen of zij hun kind “Jansen”, “De boer”, “Jansen De Boer” of “De Boer Jansen” noemen.[3]
Als ouders zelf al een dubbele geslachtsnaam hebben op grond van de voorgestelde regeling of omdat zij bijvoorbeeld een buitenlandse naam hebben die uit twee namen bestaat, en zij willen hun kind een geslachtsnaam samengesteld uit hun beider geslachtsnamen geven, mogen zij zelf kiezen welke naam zij willen doorgeven. Ook dan geldt dat de dubbele geslachtsnaam uit niet meer dan twee namen mag bestaan, waarbij geldt dat een reeds bestaande dubbele achternaam wordt gezien als één naam. Het wetsvoorstel geeft ook hier weer een voorbeeld van. De ouders “Cohen Rodrigues” en “Peters” kunnen ervoor kiezen om hun kind één van de volgende namen te geven: “Cohen Rodrigues”, “Peters”, “Cohen Rodrigues Peters” of “Peters Cohen Rodrigues”.[4]
Het bovenstaande geeft slechts de algemene uitgangspunten van het wetsvoorstel weer. Het wetvoorstel bevat ook dezelfde en/of aanvullende regelingen voor situaties waarin niet bij de geboorte maar op een later moment een keuze moet worden gemaakt voor de achternaam zoals bij erkenning, vaststelling vaderschap en adoptie.
Heeft u vragen over het huidige of het toekomstige naamrecht? Neem dan contact op met ons kantoor.
Wilt u reageren op het wetsvoorstel via de internetconsultatie? Dat kan tot 22 maart 2021 via de volgende link: https://www.internetconsultatie.nl/dubbeleachternaam
[1] Concept Memorie van Toelichting Wet dubbele achternaam – Consultatieversie, p. 2.
[2] Nieuwsbericht Rijksoverheid, “wetsvoorstel dubbele achternaam in consultatie”, d.d. 8 februari 2021.
[3] Achternamen zoals “de Boer” worden gezien als één eenheid van naam.
[4] Concept Memorie van Toelichting Wet dubbele achternaam – Consultatieversie, p. 2.