Nieuwe wegen in het bewijsrecht: wat de Wet Vereenvoudiging en Modernisering Bewijsrecht voor u betekent

Op 1 januari 2025 treedt de Wet vereenvoudiging en modernisering bewijsrecht in werking. Dit nieuwe wettelijke kader beoogt het bewijsrecht in civiele procedures eenvoudiger en duidelijker te maken, zowel voor partijen als voor de rechter. De kern van deze modernisering ligt in het stroomlijnen van de mogelijkheden voor informatievergaring en bewijsvoering voorafgaand en tijdens een procedure. Ondanks deze vooruitgang blijven enkele aspecten van het bestaande bewijsrecht intact. Deze blog belicht de belangrijkste wijzigingen en de implicaties daarvan voor het procesrecht.

Voorlopige Bewijsverrichtingen

Een van de meest opvallende wijzigingen is de introductie van een uniforme regeling voor voorlopige bewijsverrichtingen (art. 196-204 Rv-nieuw). De huidige afzonderlijke bepalingen, zoals die voor het voorlopig getuigenverhoor en deskundigenbericht, worden samengevoegd. Dit moet de efficiëntie verhogen en de toegang tot voorlopige bewijsverrichtingen vereenvoudigen. Partijen kunnen gecombineerde verzoeken indienen, en de rechter kan regie voeren over welke vorm van bewijsvoering het meest passend is.

Inzagerecht

Het inzagerecht, zoals geregeld in art. 843a Rv, wordt uitgebreid en vereenvoudigd (art. 194-195a Rv-nieuw). Partijen kunnen voortaan zonder rechterlijke tussenkomst om inzage verzoeken bij de wederpartij of een derde. De wederpartij en derden dienen de verzochte gegevens te verstrekken, tenzij zich kunnen beroepen op een verschoningsrecht of gewichtige redenen zich daartegen verzetten. Dit maakt het inzagerecht toegankelijker en minder afhankelijk van processtrategische beslissingen. Voor complexere zaken blijft een verzoek aan de rechter mogelijk.

Verschoningsrecht

Het verschoningsrecht wordt uitgebreid naar (ex-)levensgezellen, wat de bescherming van persoonlijke relaties binnen het bewijsrecht versterkt. Tegelijkertijd vraagt dit om zorgvuldige beoordeling door de rechter om misbruik te voorkomen.

Vrije Bewijswaardering

De beperking op de bewijskracht van verklaringen van partijgetuigen (art. 164 Rv) wordt geschrapt. De rechter krijgt meer vrijheid om verklaringen naar eigen inzicht te waarderen, wat een meer op maat gemaakte rechtspraak mogelijk maakt.

Geen Verzoeken Tijdens de Procedure

Verzoeken om voorlopige bewijsverrichtingen tijdens een lopende procedure worden niet meer toegestaan. Dit benadrukt het belang van vroege bewijsvergaring en voorkomt onnodige vertragingen in de procedure.

Bewijsbeslag

De nieuwe regeling versterkt de mogelijkheden voor partijen om bewijsbeslag te leggen op documenten of gegevens die van belang kunnen zijn voor een procedure. Dit is vooral relevant in situaties waarin gevreesd wordt dat cruciale informatie verloren kan gaan. Tegelijkertijd zijn er waarborgen ingebouwd om misbruik van dit middel te voorkomen. Zo kan de rechter vooraf toetsen of een verzoek proportioneel is en of de belangen van de wederpartij voldoende beschermd blijven.

Proces-verbaal van Constatering

Het proces-verbaal van constatering, waarin de feiten door een deurwaarder worden vastgelegd, krijgt een meer prominente rol in de bewijsvoering. Deze documenten bieden partijen een objectieve weergave van de situatie op een bepaald moment en kunnen doorslaggevend zijn in het vaststellen van feiten. De nieuwe wet beoogt deze processen efficiënter en toegankelijker te maken, zodat de partijen sneller kunnen handelen wanneer tijd van essentieel belang is.

De Wet vereenvoudiging en modernisering bewijsrecht belooft een efficiënter en toegankelijker bewijsrecht, maar is niet zonder uitdagingen. Voor advocaten betekent dit een verschuiving in processtrategieën: meer nadruk op preprocessuele voorbereiding en strategische inzet van nieuwe bewijsregels. Hoewel sommige punten in de huidige wetgeving intact blijven, is deze modernisering een belangrijke stap in de richting van een toekomstbestendig procesrecht.

Met deze wijzigingen moeten procesadvocaten zich niet alleen aanpassen, maar ook kansen benutten om de belangen van hun cliënten effectief te behartigen in een veranderend juridisch landschap.

Veranderingen

De veranderingen die de Wet vereenvoudiging en modernisering bewijsrecht met zich brengt, kunnen een grote impact hebben op uw rechtspositie en strategie in een civiele procedure. Of het nu gaat om het voorbereiden van een zaak met de nieuwe regels voor bewijsvergaring of het strategisch inzetten van uw rechten tijdens een procedure, wij staan klaar om u te begeleiden.

Bij ons staat uw belang centraal. Met onze expertise in procesrecht en een scherp oog voor detail zorgen wij ervoor dat u optimaal voorbereid bent en uw kansen in een geschil maximaal worden benut. Neem vandaag nog contact met ons op voor een vrijblijvend adviesgesprek en ontdek wat wij voor u kunnen betekenen in dit veranderende juridische landschap.

Uw zaak, onze zorg. Samen bouwen we aan een sterke juridische basis.